محصولات تیگ (TIG) که مخفف Tungsten Inert Gas است، به یکی از روش‌های جوشکاری قوس الکتریکی با گاز محافظ اشاره دارد. این فناوری به‌دلیل دقت بالا و کیفیت عالی جوش، به‌عنوان یک ابزار صنعتی حیاتی در صنایع مختلف شناخته می‌شود. در ادامه به توضیح عملکرد، اجزاء، مزایا و کاربردهای آن می‌پردازیم:

اجزاء اصلی دستگاه جوش TIG:

1. تورچ (Torch):

   • حاوی الکترود تنگستن (غیرمصرفی) که قوس الکتریکی ایجاد می‌کند.

   • مجهز به سیستم خنک‌کننده (آبی یا هوایی).

2. منبع تغذیه (Power Source):

   • معمولاً DC یا AC/DC با قابلیت تنظیم جریان.

   • دارای پدال یا کنترل دستی برای تنظیم دقیق آمپر حین جوشکاری.

3. سیستم گاز محافظ:

   • از گاز بی‌اثر (آرگون/هلیوم) برای محافظت از حوضچه مذاب در برابر اکسیداسیون استفاده می‌کند.

4. فیلر متال (سیم جوش):

   • به‌صورت دستی به حوضچه مذاب اضافه می‌شود (برخلاف جوش MIG).

عملکرد اصلی جوش TIG:

1. ایجاد قوس الکتریکی:

   • الکترود تنگستن (با تحمل دمای ~۳,۴۰۰°C) قوس پایداری ایجاد می‌کند.

2. محافظت گازی:

   • گاز آرگون حوضچه مذاب و الکترود را از تماس با اکسیژن و نیتروژن هوا حفظ می‌کند.

3. کنترل حرارت:

   • امکان جوشکاری با دمای پایین‌تر نسبت به سایر روش‌ها (مثل MMA یا MIG) فراهم می‌شود.

4. افزودن فیلر:

   • جوشکار به‌صورت دستی سیم جوش را به محل اتصال وارد می‌کند (قابل استفاده بدون فیلر نیز هست).

مزایای کلیدی جوش TIG:

• کیفیت فوق‌العاده: جوش یکنواخت، بدون پاشش (Splashless) و با نفوذ عمقی کنترل‌شده.

• انعطاف در مواد: مناسب برای فولاد ضدزنگ، آلومینیوم، مس، تیتانیوم، منیزیم و آلیاژهای نازک (حتی زیر ۰.۵mm).

• تمیزی و دقت: ایده‌آل برای جوشکاری ظاهر‌محور (مثل صنایع غذایی یا پزشکی).

• کنترل پارامترها: تنظیم دقیق جریان، فرکانس (در AC) و پالسی برای جوش‌های حساس.

• کمترین پس‌کاری: سرباره (Slag) تولید نمی‌کند → کاهش عملیات تمیزکاری.

کاربردهای صنعتی TIG:

1. صنایع هوافضا: جوش قطعات موتور، بدنه و سیستم‌های سوخت.

2. صنایع غذایی و دارویی: اتصال لوله‌های استنلس استیل با سطح داخلی صیقلی (Sanitary Welds).

3. خودروسازی: ساخت اگزوز، رادیاتور و قطعات آلومینیومی.

4. انرژی: تعمیرات توربین‌ها، لوله‌کشی فشارقوی و نیروگاه‌ها.

5. هنر و دکوراسیون: جوشکاری ظریف برای ساخت مجسمه‌ها یا نرده‌های تزئینی.

محدودیت‌های جوش TIG:

• سرعت پایین‌تر نسبت به MIG/MAG (نیاز به مهارت بالا و زمان بیشتر).

• حساسیت به آلودگی: سطح فلز باید کاملاً تمیز باشد (زنگ، روغن یا رنگ کیفیت را کاهش می‌دهد).

• هزینه بالاتر: تجهیزات و گاز محافظ گران‌تر از روش‌های دیگر.

نکات ایمنی:

• استفاده از ماسک جوشکاری اتودارک (Auto-Darkening) برای محافظت چشم.

• تهویه مناسب جهت جلوگیری از تجمع گازهای محافظ.

• پوشیدن دستکش و لباس نسوز (به‌دلیل تشعشع UV/IR شدید).

جمع‌بندی:

جوش TIG به‌عنوان "جراح دقیق" در صنعت شناخته می‌شود که برای پروژه‌های نیازمند کیفیت، ظرافت و کنترل حرارت ایده‌آل است. اگرچه به اپراتور ماهر و هزینه بالاتری نیاز دارد، اما برای کاربردهای حساس و مواد غیرمعمول، جایگزینی ندارد. پیشرفت‌های اخیر (مثل تورچ‌های آب‌خنک یا منابع پالسی دیجیتال) عملکرد آن را بهبود چشمگیری داده‌اند.